Hindi Diwas 2023: देशात दरवर्षी 14 सप्टेंबरला हिंदी दिवस साजरा केला जातो, जाणून घ्या त्यामागील कारण
हिंदी दिवस 2023: संपूर्ण देश 14 सप्टेंबर रोजी हिंदी दिवस साजरा करतो जेणेकरून देशात हिंदी भाषेला अधिक चालना मिळावी. भारत हा विविधतेने नटलेला देश आहे जिथे सर्व लोक वेगवेगळ्या भाषा, वेगवेगळ्या चालीरीती पाळतात पण देशातील 77 टक्के लोक हिंदी बोलतात, समजतात आणि लिहितात. हिंदी ही जगातील तिसरी सर्वाधिक बोलली जाणारी भाषा देखील आहे. दरवर्षी या विशेष दिनानिमित्त शैक्षणिक संस्थांमध्ये विविध प्रकारचे कार्यक्रम आयोजित केले जातात. पण तुम्ही हे जाणून घेण्याचा प्रयत्न केला आहे का की हिंदी दिवस (हिंदी दिवस 2023) फक्त 14 सप्टेंबरलाच का साजरा केला जातो. चला, या लेखाद्वारे आम्ही तुम्हाला 14 सप्टेंबरला देशात हिंदी दिवस का साजरा केला जातो याची माहिती देणार आहोत.
हिंदी दिवस फक्त 14 सप्टेंबर रोजी साजरा केला जातो..
हिंदी दिनाचा इतिहास पाहता स्वातंत्र्यानंतर 14 सप्टेंबर 1949 रोजी देशात हिंदी भाषेच्या उन्नतीसाठी हिंदीला राजभाषेचा दर्जा देण्यात आला. त्यामुळेच दरवर्षी 14 सप्टेंबरला हिंदी दिन साजरा केला जातो. ही तारीख सर्वप्रथम देशाचे माजी पंतप्रधान पंडित जवाहरलाल नेहरू यांनी निवडली होती. 1953 पासून, राष्ट्रीय भाषा संवर्धन समितीच्या शिफारशीनुसार दरवर्षी 14 सप्टेंबर रोजी हिंदी दिवस साजरा केला जाऊ लागला.
200 वर्षांच्या ब्रिटिश राजवटीनंतर स्वातंत्र्य मिळाले तेव्हा पहिला प्रश्न उपस्थित झाला तो राजभाषेचा. देशात जिथे वेगवेगळ्या भाषा बोलल्या जातात तिथे कुठलीही एक भाषा अधिकृत भाषा म्हणून निवडणे खूप अवघड होते. अशा स्थितीत बराच विचारमंथन केल्यानंतर हिंदी ही राजभाषा म्हणून निवडण्यात आली. राज्यघटनेच्या कलम 343 (1) मध्ये देशाची अधिकृत भाषा हिंदी असेल आणि तिची लिपी देवनागरी असेल असे नमूद केले आहे.
हिंदी दिवस हा कार्यक्रम जवळपास आठवडाभर चालतो. त्याला हिंदी पंधरवडा म्हणतात. यावेळी, महाविद्यालये, शाळा अशा विविध शैक्षणिक संस्थांमध्ये या विशेष दिवशी विविध स्पर्धांचे आयोजन केले जाते. या स्पर्धांमध्ये काव्य परिसंवाद, भाषण स्पर्धा, वादविवाद आदी कार्यक्रमांचा समावेश आहे. भाषा सन्मान पुरस्कार 14 सप्टेंबरलाच दिला जातो.