Dhanteras 2025 : देव धन्वंतरी कोण आहे? आणि धनत्रयोदशीला त्याची पूजा का केली जाते?
Dhanteras 2025 : दिवाळी सणाची भव्य सुरुवात करणारा धनतेरस यंदा शनिवार, 18 ऑक्टोबर 2025 रोजी साजरा केला जाणार आहे. हा सण हिंदू पंचांगानुसार कार्तिक महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील त्रयोदशी तिथीला येतो. या दिवशी धनवंतरी भगवान आणि कुबेर देवता यांची विशेष पूजा केली जाते. त्यामुळे हा दिवस आरोग्य, संपत्ती आणि समृद्धीचे प्रतीक मानला जातो.
धनतेरस हा ‘धनत्रयोदशी’ या नावानेही ओळखला जातो. याच दिवशी समुद्रमंथनातून धनवंतरी भगवान अमृत कलश घेऊन प्रकट झाल्याचे पुराणांमध्ये सांगितले आहे. त्यामुळे या दिवशी त्यांच्या पूजनाला विशेष महत्त्व दिले जाते. तसेच कुबेर, जो संपत्तीचा देव आहे, त्याची पूजा करून लोक घरात धनधान्याचे आगमन व्हावे, अशी प्रार्थना करतात.
पूजा आणि शुभ मुहूर्त
धनतेरस 2025 मध्ये त्रयोदशी तिथीचा प्रारंभ 18 ऑक्टोबर रोजी दुपारी 12:18 वाजता होईल आणि ती 19 ऑक्टोबर रोजी दुपारी 1:51 वाजता समाप्त होईल.
पूजेसाठी शुभ वेळा (मुहूर्त) खालीलप्रमाणे:
प्रदोष काळ : सायंकाळी 5:48 ते 8:20
वृषभ काळ : रात्री 7:16 ते 9:11
या वेळेत धनवंतरी आणि कुबेर पूजन केल्यास आरोग्य आणि संपत्तीचे वरदान लाभते, असा श्रद्धेचा भाग आहे.
परंपरा आणि श्रद्धा
धनतेरसच्या दिवशी बाजारात मोठ्या प्रमाणात खरेदी केली जाते. लोक सोने, चांदी, स्टील, पितळेची भांडी, नव्या वस्तू किंवा घरगुती साहित्य खरेदी करतात. अनेकजण झाडू देखील खरेदी करतात, कारण ती घरातील नकारात्मकता दूर करते, असे मानले जाते. या दिवशी घरांची स्वच्छता केली जाते, रंगीबेरंगी रांगोळ्या काढल्या जातात, आणि दिवे लावून लक्ष्मीचे स्वागत केले जाते. धन्वंतरी स्तोत्र, कुबेर मंत्र यांचे पठण करून देवतांची आराधना केली जाते.
आरोग्य व समृद्धीचा संदेश
धनतेरस फक्त खरेदीचा सण नाही, तर आयुर्वेद, आरोग्य आणि अध्यात्मिक समृद्धीचा सण आहे. भगवान धनवंतरी हे आयुर्वेदाचे जनक मानले जातात. त्यामुळे वैद्यकशास्त्र आणि शारीरिक स्वास्थ्याचेही स्मरण या दिवशी केले जाते. धनतेरस हा सण केवळ पारंपरिकतेपुरता मर्यादित नाही, तर तो धर्म, आरोग्य, अध्यात्म आणि आर्थिक समृद्धीचा संगम आहे. घरात नवचैतन्य, सकारात्मकता आणि शुभशक्ती यांचे आगमन व्हावे, म्हणून लोक या दिवशी विशेष श्रद्धेने पूजा करतात.
18 ऑक्टोबर 2025 ला साजरी होणारी धनतेरस म्हणजे दिवाळीच्या प्रकाशमय पर्वाची मंगल सुरुवात संपत्ती, आरोग्य आणि शुभतेचा प्रथम दिवस.