(India- Pak) भारत–पाकिस्तान क्रिकेट सामना म्हणजे जगभरातील चाहत्यांसाठी उत्साह, तणाव आणि प्रचंड अपेक्षांची पर्वणी. दोन प्रतिस्पर्धी संघातील सामना हा केवळ एक खेळ नसून भावनांची लढाई मानला जातो. मात्र आता आयसीसीने घेतलेल्या मोठ्या निर्णयामुळे हा रोमांचक सामना पाहण्यासाठी क्रिकेट चाहत्यांना अधिक प्रतीक्षा करावी लागणार आहे. यापुढील आयसीसीच्या कोणत्याही स्पर्धेत विश्वचषक, चॅम्पियन्स ट्रॉफी, अंडर-१९ विश्वचषक किंवा इतर मोठ्या स्पर्धांमध्ये भारत आणि पाकिस्तान यांना ग्रुप स्टेजमध्ये परस्परांसमोर खेळवले जाणार नाही.
आयसीसीचा बदललेला दृष्टिकोन
गेल्या अनेक वर्षांपासून आयसीसी मोठ्या स्पर्धांमध्ये भारत आणि पाकिस्तानला नेहमी एकाच गटात ठेवत असे. यामागचा उद्देश स्पष्ट होता. स्पर्धेच्या सुरुवातीलाच मोठा हायव्होल्टेज सामना घडवून जागतिक लक्ष वेधणे. या सामन्यांची चाहत्यांमध्ये असलेली क्रेझ, प्रेक्षकसंख्या, टीआरपी, जाहिरात महसूल यामुळे हा निर्णय व्यावसायिकदृष्ट्या फायद्याचा होत असे. मात्र २०२३ नंतर भारत–पाक सामन्यांच्या पार्श्वभूमीवर सुरक्षा, राजकीय तणाव आणि मैदानावर तसेच सोशल मीडियावर वाढत चाललेला दबाव पाहता आयसीसीने धोरणात मोठा फेरबदल केला आहे. आशिया कपमधील वादग्रस्त प्रसंगांनीही यावर शिक्कामोर्तब केले.
अंडर-१९ विश्वचषक २०२६मध्ये पहिला बदल
हा निर्णय प्रत्यक्षात २०२६ मधील अंडर-१९ विश्वचषकापासून लागू होणार आहे. या स्पर्धेच्या वेळापत्रकातच बदल करून दोन्ही संघांना वेगळ्या गटात ठेवण्यात आले आहे. यामुळे युवा स्तरावरील खेळाडूंवर होणारा अनावश्यक दबाव, सुरक्षा व्यवस्थेतील वाढ आणि राजकीय चर्चांचा फुगवटा टाळण्याचा आयसीसीचा प्रयत्न आहे.
एकाच सामन्यावर “अतिरिक्त” लक्ष नको
भारत–पाक सामना मोठा तमाशा बनला आहे, यात शंका नाही. पण त्याच वेळी इतर संघांकडे दुय्यमपणे पाहिले जात असल्याची टीका वाढत होती. स्पर्धेतील प्रत्येक सामन्याला समान महत्त्व मिळावे, संपूर्ण स्पर्धेचे आकर्षण एका सामन्यावर केंद्रीत होऊ नये, हा आयसीसीच्या निर्णयाचा मुख्य आधार आहे. याशिवाय, दोन्ही देशांतील राजकीय वातावरण अस्थिर असताना, प्रत्येक सामन्याच्या वेळी सुरक्षा यंत्रणांवर वाढणारा ताण, सोशल मीडियातील भडक वातावरण आणि खेळाडूंवर होणारा मानसिक ताण यासारख्या बाबींकडेही आयसीसीने गांभीर्याने पाहिले आहे.
आता भारत–पाक सामना केव्हा?
आयसीसीने दिलेल्या संकेतांनुसार, यापुढे भारत–पाकिस्तान सामना फक्त स्पर्धेच्या महत्त्वाच्या टप्प्यांमध्ये सुपर सिक्स, सुपर ट्वेल्व्ह, नॉकआउट, सेमीफायनल किंवा फायनल यांपैकी कोणत्याही फेरीतच होण्याची शक्यता आहे. म्हणजेच प्रेक्षकांना आता ग्रुप स्टेजमधील “निश्चित” सामना मिळणार नाही. रोमांच कमी होणार का? नाही. उलट, दोन्ही संघ जेव्हा भिडतील, तेव्हा तो सामना अधिक मोठा, अधिक महत्त्वाचा आणि अधिक तणावपूर्ण होणार, हे नक्की.
आयसीसीचा हा निर्णय क्रिकेटच्या व्यापक हितासाठी घेतला गेल्याचे दिसते. पण भारत–पाक सामन्याची आतुरतेने वाट पाहणाऱ्या असंख्य चाहत्यांसाठी मात्र हा मोठा धक्का आहे. आता त्यांना हा ऐतिहासिक संघर्ष पाहण्यासाठी स्पर्धेच्या पुढील टप्प्यांपर्यंत वाट बघावी लागणार आहे.