आपल्या भारतात पितृपक्ष पंधरवाडा संपला. या दरम्यान पितरांच्या आत्म्याच्या शांतीसाठी त्यांच्या तिथीला पुजा विधी तसेच दान कार्य केले जाते. सोबतच लोकांना जेवणही दिले जाते. असे म्हटले जाते की, असे केल्याने पितरांच्या आत्मा प्रसन्न होतो आणि ते आपल्याला सुख आणि समृद्धीचे आशीर्वाद देतात. नेमका असाच एक सण पाश्चात्य देशांमध्ये साजरा केला जातो. त्याचे नाव आहे हॅलोविन सण. हा एक थोडासा भितीदायक सण मानला जातो आणि त्याबद्दल अनेक समजुती आहेत. चला जाणून घेऊया हॅलोविन का साजरा करायचा?
रहस्यमय हॅलोविनचा इतिहास: नमस्कार हा जुना शब्द आहे जो संतांसाठी वापरला जात असे. संतांसाठी हे नवीन वर्ष मानले जात असे. पण चौथ्या शतकातील हुतात्म्यांच्या स्मरणार्थ हा उत्सव मे-जूनच्या सुरुवातीला साजरा केला जात असे. आठव्या शतकात, क्रुगोरी द थर्ड पॉपने 1 नोव्हेंबर रोजी तो साजरा करण्यास सुरुवात केली. काळ पुढे गेला आणि 16 व्या शतकाच्या सुधारणेनंतर, हॅलोविन आणि ऑल सेंट्स डे इंग्लंडमध्ये पूर्णपणे विसरला गेले. पण स्कॉटलंड आणि आयर्लंडमध्ये हा सण खूप लोकप्रिय होता. असे मानले जाते की, हा एक असा दिवस आहे, जेव्हा आध्यात्मिक जग आणि आपले जग यांच्यातील दरी कमी होत जाते. त्यामुळे मृत पावलेल्या व्यक्तिचे सगळे आत्मे पृथ्वीवर येतात.
नवीन वर्षाची सुरुवात: गॅलिक परंपरेचे अनुसरण करणारे लोक त्यांचे नवीन वर्ष 1 नोव्हेंबर रोजी साजरे करतात. पण या दिवसाच्या एक दिवस आधी म्हणजेच 31 ऑक्टोबरच्या रात्री आपण हॅलोविन सणाच्या नावाने हा साजरा करतो. या दिवशी लोक भितीदायक कपड्यांमध्ये दिसतात. असे मानले जाते की, या दिवशी जेव्हा आध्यात्मिक जग आणि आपले जग यांच्यातील दरी कमी होत जाते, तेव्हा अतृप्त किंवा दुष्ट आत्मे पृथ्वीवर प्रवेश करतात आणि ते मानवांना हानी पोहोचवण्याचा प्रयत्न करतात. म्हणूनच या दिवशी घराबाहेर भोपळ्यात भितीदायक आकृती बनवून त्यात मेणबत्ती पेटवण्याची परंपरा सुरू झाली. असे मानले जाते की, यामुळे दुष्ट आत्मे घरात प्रवेश करू शकत नाहीत आणि ते मनुष्याला कोणतीही हानी पोहोचवू शकत नाहीत. हॅलोविनच्या दिवशी घराबाहेर भयपट सजावटही केली जाते. लोक भितीदायक कपडे देखील घालतात. असे मानले जाते की, या दिवशी घराबाहेर केलेली सजावट अजिबात खराब होऊ नये किंवा विस्कटल्या जाऊ नये. अन्यथा त्याचे परिणाम वाईट होऊ शकतो.
हॅलोविन पूर्वजांशी संबंधितः एकीकडे हॅलोविनच्या दिवशी अतृप्त म्हणजेच दुष्ट आत्मे पृथ्वीवर दाखल झाल्याची चर्चा आहे. त्याचबरोबर या दिवशी पितरांच्या आगमनाची बाबही मान्य करण्यात आली आहे. असे मानले जाते की, हा दिवस शेतातील पिके कापणीचा शेवटचा हंगाम आहे. यादरम्यान, जेव्हा हॅलोविनचा सण साजरा केला जातो, तेव्हा पूर्वजांचे आत्मे देखील पीक कापणीस मदत करण्यासाठी येतात. तसेच, प्रियजनांचे स्वतःबद्दलचे प्रेम आणि आपुलकी पाहून त्यांना आनंदी राहण्याचा आशीर्वाद देतात.
भोपळ्याची परंपरा: या दिवशी लोक भोपळा पोकळ करतात आणि त्यात भितीदायक चेहरे बनवतात आणि त्यामध्ये एक जळणारी मेणबत्ती ठेवतात. जेणेकरून ते अंधारात भितीदायक दिसतील. अनेक देशांमध्ये असे हॅलोविन घराबाहेर अंधारात झाडांवर टांगले जाते. सण संपल्यानंतर भोपळा पुरला जातो. हॅलोविनच्या दिवशी भोपळ्यापासून बनवलेल्या मिठाई आणि गोड पदार्थ खाणे शुभ मानले जाते.
दिवे लावण्याच्या मागची कथा: हॅलोविनबद्दल पाश्चात्य देशांमध्ये एक लोकप्रिय कथा आहे. त्यानुसार मिजर जॅक आणि डेव्हिल आयरिश हे दोन मित्र होते. स्टिंगी जॅक हा मद्यपी होता. एकदा त्याने आयरिशला त्याच्या घरी बोलावले, परंतु त्याने आयरिशला दारू पिण्यास नकार दिला. त्याने तिला भोपळा द्यायला सुरुवात केली, पण नंतर त्याने भोपळ्यासाठीही नकार दिला. जॅकवर चिडलेल्या आयरिशने भोपळ्यावर एक भितीदायक देखावा बनवला आणि त्यात एक मेणबत्ती लावली आणि ती बाहेर झाडावर टांगली. हे पाहून जॅक घाबरला. तेव्हापासून, इतरांना धडा म्हणून, या दिवशी जॅक-ओ-कंदील लावण्याची प्रथा सुरू झाली. असेही मानले जाते की, हा कंदील पूर्वजांच्या आत्म्यांना मार्ग दाखवण्याचे आणि वाईट आत्म्यांपासून संरक्षण करण्याचे प्रतीक आहे.
मुले पाळतात ही परंपराः हॅलोविनच्या दिवशी लोक भितीदायक पोशाख घालुन पार्टी करतात. या दिवशी मित्र आणि कुटुंबातील सदस्य एकत्र अनेक खेळ खेळतात. यापैकी एक गेम म्हणजे अॅप्पल बॉबिंग (Apple Bobbing) होय. या खेळात सफरचंद पाण्याच्या टबमध्ये ठेवतात. जो व्यक्ती ही सफरचंद पाण्याबाहेर फेकून देऊ शकतो त्याला विजेता म्हणतात. याशिवाय, हॅलोविनच्या दिवशी, मुलं भोपळ्यासारख्या पिशव्या घेऊन लोकांच्या घरी जातात आणि कल्पकतेचे खेळ खेळतात. यादिवशी घराच्या समृद्धीसाठी प्रार्थना केल्या जाते आणि घरातील मोठ्या सदस्यांकडून मुलांना मिठाई आणि केक खाऊ घालतात. असे मानले जाते की, असे केल्याने घर आणि त्यामध्ये राहणाच्या लोकांवर दुष्ट आत्म्याचा धोका राहत नाही.