UPI payment : युनिफाइड पेमेंट्स इंटरफेस (UPI) हा भारत सरकारचा सर्वात यशस्वी उपक्रम आहे. त्यामुळे ऑनलाइन पैशांचे व्यवहार सोपे झाले आहेत. परंतु जेव्हा डिजिटल व्यवहारांचा विचार केला जातो तेव्हा ते Google Pay आणि PhonePe सारख्या डिजिटल पेमेंट प्लॅटफॉर्मचे वर्चस्व आहे. (phonepe and google pay dominance in upi payment in india npci implement new guideline january)

PhonePe आणि Google Pay या दोन्ही कंपन्यांनी भारतीय UPE मार्केटचा 80 टक्के भाग व्यापला आहे. म्हणजे प्रत्येक 10 पैकी 8 व्यवहार Google Pay आणि Phone Pay सह केले जातात.

सरकारचा ताण वाढला

वृत्तानुसार, सरकार आणि धोरणकर्ते गुगल पे आणि फोनच्या वर्चस्वाबद्दल खूप चिंतित आहेत. यूपीआय पेमेंटमध्ये फोनपे आणि गुगल पे या दोन कंपन्या ताब्यात घेतल्याने केवळ सत्ताधारी भारतीय जनता पक्षच नाही तर विरोधी पक्षांचे नेते चिंतेत आहेत.

PhonePe आणि Google Pay कॅप्चर UPI पेमेंट

भारतात सध्या ५० हून अधिक UPI अॅप्स उपलब्ध आहेत. परंतु यापैकी, केवळ PhonePe आणि Google Pay मधून 81 टक्के व्यवहार झाले. तर जवळपास 84 टक्के व्यवहार या दोन अॅप्सवरून होतात.

परदेशी UPE अॅप अडचणीचे कारण ठरले

UPI मार्केटमध्ये दोन परदेशी UPI गेटवे ताब्यात घेतल्याने भारतातील धोरणकर्ते त्रस्त आहेत. फोने वॉलमार्टच्या मालकीचे आहे. तर पेमेंट गेटवे गुगल गुगल पे चालवते. याशिवाय Amazon Pay सारखे इतर UPI अॅप्स Amazon कंपनीच्या मालकीचे आहेत.

NPCI मार्गदर्शक तत्त्वे

भारतातील UPI व्यवहारांवर देखरेख करणार्‍या नॅशनल पेमेंट्स कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (NPCI) ने Google Pay, PhonePe आणि Paymat सारख्या UPI प्लॅटफॉर्मना 30 टक्क्यांपेक्षा जास्त मार्केट शेअर न ठेवण्याचे निर्देश दिले आहेत. NPCI ची नवीन मार्गदर्शक तत्त्वे जानेवारी 2023 मध्ये लागू केली जातील. Google Pay आणि Phone Pay सरकारवर या मार्गदर्शक तत्त्वातील मार्केट शेअर स्थिती बदलण्यासाठी दबाव आणत आहेत.